Zamek Olszyn

Pierwsze wzmianki o drewnianym grodzisku w tym rejonie pochodzą z przełomu XII i XIII w.. Świetna lokalizacja skłoniła Króla Kazimierza Wielkiego do zburzenia starego drewnianego zamku, a w jego miejsce kazał wybudować jeden z najbardziej okazałych królewskich zamków w tej części kraju. W ten sposób w drugiej połowie XIV w. na skalistej grzędzie Słonecznych Skałek powstał pierwszy i najsilniejszy z całego systemu zamków strzegących zachodniej granicy Polski. Ciekawym obiektem architektonicznym na zamku, a jednocześnie niespotykanym w innych zamkach z tego okresu i rejonu jest kwadratowa Wieża Starościńska posiadająca ściany o grubości 4 metrów. W wieży zamkowej żywota swojego dokonał Maciek Borkowic, wojewoda poznański skazany na śmierć głodową przez Kazimierza Wielkiego. W 1370 roku król Ludwik Węgierski oddał w lenno zamek i okoliczne ziemie od Bobolic po Wieluń Władysławowi Opolczykowi w zamian za popieranie swoich planów dynastycznych. Władysław okazał się rozbójnikiem w rycerskiej skórze, co sprytnie wykorzystał Władysław Jagiełło, jako pretekst do ataku na zamek. W 1391 roku wysłał wojskową ekspedycję, która po tygodniowym oblężeniu zamku zdobyła go i przywróciła koronie.


 Od tego czasu w zamku mieściła się siedziba starostwa grodowego i znajdowała się w nim liczna załoga wojskowa. Przez kolejne 150 lat zamek prężnie pełnił funkcje obronne i był kilkukrotnie przebudowywany i rozbudowywany. Najciekawszą była renesansowa modernizacja zamku z XVI w. przeprowadzona przez Mikołaja Szydłowieckiego i jego zastępcę, Ocieskiego. W 1587 roku po ciężkich walkach ówczesny dowódca załogi zamkowej Kacper Karliński odparł ataki arcyksięcia austriackiego Maksymiliana. Arcyksiążę na pierwszej linii swoich wojsk oblegających zamek wystawił porwanego z Karlina kilkumiesięcznego syna Kacpra. Wojska zamkowe nie odważyły się na atak, ale sam dowódca wystrzelił w kierunku wojsk wroga i swojego syna, który zginał podczas oblężenia. Po tych wydarzeniach zamek nie powrócił już do swojej świetności, a dzieło zniszczenia dokończyły najazdy Szwedów w 1655 a później w 1703 roku. Od tamtych wydarzeń popadał w coraz większą ruinę, którą możemy oglądać po dzień dzisiejszy.

Zamek Olsztyn wielokrotnie pojawiał się w produkcjach filmowych, do najważniejszych z nich należą „Rękopis znaleziony w Saragossie” w reżyserii Wojciecha Jerzego Hasa z 1964 r.

Teren zamku jest bardzo duży. Zawiera piękne wzgórza i wiele ciekawych wapiennych skał. 

“Rękopis znaleziony w Saraggosie” był kręcony w kilku miejscach. Znalezienie ich będzie prawdziwym wyzwaniem, ponieważ scenografia użyta w tym filmie była bardzo bogata. Jurajski przewodnik opowie o zamku i jaką rolę on pełnił w historii tego regionu i naszego kraju.




Porady i ciekawostki

Ekspozycja

Ekspozycja to ilość światła, jaka wpada przez obiektyw do kamery. Składają się na nią 3 rzeczy. Migawka, przysłona i ISO. Omówmy teraz po kolei każdą z nich.
Migawka jest cyfrowa lub mechaniczna. Opisuje się nią najczęściej ułamkiem np. 1/100. Oznacza to, że migawka otwiera się na jedną setną sekundy. Możemy ustawić w aparacie, że światło będzie padało na matrycę nawet 30 sekund. Dzięki czemu zdjęcia nocne będą i tak bardzo jasne.
Do czego w takim razie migawka służy? Im dłużej jest otwarta, tym kamera jest bardziej „wrażliwa” na ruch. Kiedy będziemy chcieli uchwycić obiekt w ruchu np. samochód z długim czasem naświetlania to przy statycznej kamerze zamiast karoserii auta, zobaczymy długą rozmazaną plamę. Im szybciej porusza się obiekt, im czas naświetlania musi być krótszy, żeby obiekt pozostał ostry. Jest to ważne w fotografii i filmowaniu dyscyplin sportowych. Kiedy mówimy o czasach naświetlania poniżej 1/500 sekundy musimy liczyć się z tym, że zdjęcie będzie ciemne. Na szczęście mamy jeszcze przysłonę i ISO. W filmach przyjęło się, że migawka dla najbardziej “filmowego” wyglądu zdjęć powinna być ustawiona na dwukrotną wartość klatkażu. Czyli gdy film nagrywamy w 25 klatkach na sekundę, to wartość migawki powinna wynosić 1/50.
Przysłona jest kolejnym elementem ekspozycji. Jest to zazwyczaj siedem listków, które tworzą okrąg i mogą zwężać się i rozszerzać. Opisuje się ją literą „F”, gdzie F 1.0 mówi nam, że przysłony właściwie nie ma, a F32, że światło jest odcinane na prawie całym obiektywie i wpada jedynie przez wąskie kółko na jego środku. Przysłona decyduje też o głębi ostrości. Czyli oddzieleniu punktu ostrości od tła. Im mniejsza wartość przy „F”, tym bardziej rozmazane może być tło. Podczas kręcenia filmów, kiedy ustawienia migawki są niejako predefiniowane przez klataż, jasny obiektyw z dużą przysłoną jest bardzo ważny.
ISO — jest to sztuczne podbijanie jasności obrazu za pomocą oprogramowania. Ogólnie filmowy i fotografowie unikają ustawiania ISO jak ognia, ale czasami nie ma innego wyjścia. W ciemnych warunkach oświetleniowych, gdzie nasz sprzęt nie pozwala inaczej doświetlić obrazu ISO, jest naszym przyjacielem. Na profesjonalnym planie filmowym właściwie ten parametr jest nieużywany, ponieważ zadaniem oświetleniowców jest takie wyeksponowanie obrazu, żeby wszystko było wyraźne za pomocą różnych trików. Ogromne budżety są poświęcana na światło, żeby tylko nie podbijać ISO. Dlaczego?
ISO bardzo zniekształca obraz, tworzy na materiale małe, białe kropki, które po prostu źle wyglądają. Czasami możemy to zaobserwować przy serialach czy filmach z niższym budżetem w scenach w nocy. Często widać to na przykład w serialu „Ranczo” produkcji TVP. 


odwiedź zamek olszyn





Nasza siedziba: ul. Marszałkowska 31, Zawiercie

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.